Chôl Chnăm Thmây (hay Chaul Chnam Thmay) là Tết cổ truyền của người Khmer, đánh dấu một năm mới theo lịch truyền thống. “Chôl” có nghĩa là “bước vào”, còn “Chnăm Thmay” là “năm mới”. Lễ hội này thường diễn ra vào giữa tháng Tư Dương lịch, với nhiều nghi lễ truyền thống và trò chơi dân gian thú vị.
Đây là dịp quan trọng nhất trong năm đối với người dân Campuchia và hơn 1,3 triệu đồng bào Khmer ở Việt Nam. Tết Chôl Chnăm Thmây cũng có nhiều điểm giống với Tết Bunpimay của Lào, Tết Songkran của Thái Lan và Tết Thingyan của Myanmar.
Năm nay Tết cổ truyền Khmer sẽ được diễn ra từ 14/04/2025 đến hết ngày 16/04.2025.
Nguồn gốc của Lễ hội Chaul Chanm Thmay:
Truyền thuyết về nguồn gốc của lễ hội Chôl Chnăm Thmây kể về sự chuyển giao tôn giáo từ Bà La Môn giáo sang Phật giáo, xoay quanh cuộc đấu trí giữa thần Đại Phạm Thiên (Kabul Maha Prum) và cậu bé tài trí Thom Ma Bal – một tiền kiếp của Đức Phật.
Chuyện xưa kể rằng, có một cậu bé tên Thom Ma Bal rất thông minh, mới 7 tuổi đã giảng giải tri thức cho mọi người. Dân chúng khắp nơi yêu mến và thích nghe cậu thuyết giảng. Tiếng tăm của Thom Ma Bal lan đến tận cõi trời, khiến cả các vị thần cũng xuống trần gian để nghe cậu giảng đạo. Điều này làm thần Kabul Maha Prum vô cùng tức giận, vì các buổi thuyết giảng của ông trên thượng giới ngày càng vắng vẻ.
Không cam lòng thua kém, thần đặt ra ba câu hỏi hóc búa, ép Thom Ma Bal phải trả lời trong vòng 7 ngày. Nếu không giải được, cậu phải dâng mạng sống cho thần. Ngược lại, nếu trả lời đúng, chính thần sẽ tự chặt đầu mình.
Suốt sáu ngày ròng rã, Thom Ma Bal không tìm ra đáp án. Đến ngày cuối cùng, trong lúc mệt mỏi ngồi nghỉ dưới gốc cây thốt nốt, cậu tình cờ nghe lũ chim đại bàng trò chuyện và tìm ra lời giải.
Đúng hẹn, thần Kabul Maha Prum đáp xuống trần gian, tay cầm gươm vàng. Thom Ma Bal trả lời chính xác cả ba câu hỏi. Thần thất bại, giữ lời hứa và tự chặt đầu mình. Nhưng trước khi ra đi, thần dặn dò các con gái phải đặt đầu ông lên một khay vàng, giữ trong tòa tháp trên đỉnh núi Prassume. Bởi nếu đầu ông rơi xuống biển, biển sẽ cạn; rơi xuống đất, đất sẽ khô cằn; còn nếu bay lơ lửng trên trời, trời sẽ không mưa.
Từ đó, hằng năm, vào ngày thần Kabul Maha Prum tự chặt đầu, bảy tiên nữ – con gái của thần – thay phiên nhau xuống trần, mang theo đầu cha, đi quanh núi Prassume ba vòng theo hướng mặt trời mọc. Người Khmer xem đây là ngày đầu tiên của năm mới, mở đầu cho lễ hội Chôl Chnăm Thmây với mong ước một năm an lành, mùa màng bội thu.
Với người Khmer, tháng 4 là thời điểm chuyển giao giữa mùa nắng và mùa mưa. Lúc này, thiên nhiên dần hồi sinh, cây cỏ xanh tươi trở lại, mang theo sức sống mới. Người Khmer xem sự thay đổi ấy như dấu hiệu của một khởi đầu, nên họ chọn thời điểm này để đón năm mới. Tết Chôl Chnăm Thmây được tổ chức với mong muốn mùa khô nhanh qua đi, nhường chỗ cho những cơn mưa đầu mùa và một vụ mùa bội thu.
Ngày xưa, vì đây là lễ hội lớn nhất trong năm, nên Tết Chôl Chnăm Thmây thường kéo dài từ 10 đến 15 ngày. Tuy nhiên, những thập kỷ gần đây, để phù hợp với cuộc sống hiện đại, thời gian tổ chức đã được rút gọn còn 3 ngày, dù trước đó người dân vẫn dành nhiều ngày để chuẩn bị.
Lễ hội này được tính theo lịch Khmer, vốn chịu ảnh hưởng từ thiên văn học Ấn Độ. Họ xác định năm mới dựa trên hai yếu tố: “Chôl” (vào) và “Chnăm” (năm). “Chôl” dựa vào sự chuyển động của mặt trăng và gắn với biểu tượng 12 con giáp, trong khi “Chnăm” được tính theo chu kỳ di chuyển của mặt trời. Vì vậy, “Chôl” luôn rơi vào tháng 4 Dương lịch, còn “Chnăm” có thể thay đổi tùy theo sự tròn khuyết của mặt trăng.
Vậy những nhà phân phối hoa tươi cần lưu ý những gì khi sắp đến dịp Tết cổ truyền Khmer 2025?
Đối với Tết cổ truyền Khmer, loại hoa được sử dụng nhiều nhất là hoa cúc. Ở Hoa tươi Quỳnh Phương Đà Lạt, chúng tôi có cung cấp tất cả các loại cúc sử dụng trong dịp Tết cổ truyền Khmer như cúc AT, cúc chùm cánh dài, cúc chùm makoto, cúc hoàng gia, cúc jumba, cúc lưới trắng, cúc lưới vàng, cúc Magnum, cúc mai cam, cúc mai đỏ, cúc mai trắng,... với số lượng lớn giá sỉ và chất lượng vượt trội để phục vụ Quý khách hàng trong dịp lễ này.
Quý khách có nhu cầu nhập hoa cúc sỉ giá tốt phục vụ cho dịp lễ Tết cổ truyền Khmer xin vui lòng liên hệ Hoa tươi Quỳnh Phương Đà Lạt theo thông tin sau:
Email: marketing.quynhphuongdalat@gmail.com
Hotline: 0384437899
